Drie vragen aan…VECK-directeur Tim Stroobants
Het LECK stelt zo nu en dan drie vragen aan een professional die zich bezighoudt met het thema kindermishandeling. Deze keer bevragen we Tim Stroobants, directeur van het VECK, het Vlaams Expertisecentrum voor Kindermishandeling.
Wat is het VECK, wat doet het VECK en voor wie?
‘Het VECK is een jonge organisatie die vijf jaar geleden is opgericht als partner van zes regionale vertrouwenscentra kindermishandeling in Vlaanderen en Brussel. Vanuit het VECK willen we de vertrouwenscentra en andere partners zo goed mogelijk ondersteunen om de aanpak van kindermishandeling te verbeteren. Expertise en deskundigheid rond kindermishandeling verspreiden en verhogen, is onze corebusiness. Dit doen we met verschillende projecten voor bijvoorbeeld ziekenhuizen, ggz-instellingen en de kinderopvang. Denk aan de ontwikkeling en implementatie van de Kindreflex in Vlaanderen, het ABC-stappenplan omgaan met verontrusting en deelname aan heel wat beleidsoverleg. Doel is om de expertise rondom kindermishandeling uit te bouwen naar heel Vlaanderen. Daaraan voegen we graag de medische expertise en adviesfunctie toe, zoals het LECK in Nederland doet. Het LECK is daarbij een grote inspiratiebron voor ons. Als het aan het VECK ligt, rollen we die functie de komende jaren ook in Vlaanderen uit.’
Hoe is de situatie in Vlaanderen als het gaat om kindermishandeling?
‘In Vlaanderen is er vanuit de politieke hoek momenteel extra aandacht voor kindermishandeling, mede te danken aan corona. Waar het in Vlaanderen – en eigenlijk in heel België – echter aan ontbreekt zijn gedegen cijfers die een goed beeld geven van de omvang. We hebben hier en daar wat cijfers, maar dat zijn losse fragmenten. En dat is jammer, want dit maakt het ons moeilijk om het beleid rondom kindermishandeling goed in te richten. Wat is er nodig en wat kunnen we doen om de cijfers naar beneden te brengen? Vragen die nu nog grotendeels onbeantwoord blijven. We hebben écht een inhaalslag te maken. De cijfers die we wél hebben, bijvoorbeeld via politie en vanuit de hulpverlening, geven een niet al te fraai beeld. Begrijp me goed, we doen het waarschijnlijk niet beter of slechter dan andere Europese landen, maar het zijn nog altijd veel te veel kinderen die slachtoffer worden van kindermishandeling. Als we voor het gemak de cijfers van Nederland aanhouden, weten we dat zo’n drie procent van de kinderen nood heeft aan specialistische hulpverlening op dit vlak.
Wat ons bij het VECK voortduwt is de verontwaardiging dat in een moderne samenleving als de onze de situatie voor veel kinderen nog altijd ondermaats is. We willen een goed maatschappelijk antwoord vinden op dit thema. Hierbij kunnen we veel leren van de Nederlandse aanpak. Jullie zijn goed in het benoemen van hoe professionals moeten handelen bij vermoedens van kindermishandeling, zoals met de Kindcheck en de Meldcode. In België hebben we een dergelijke meldcode nog niet, maar we maken wel de eerste stappen daartoe. Wij leggen in Vlaanderen dan weer goed de nadruk op preventie en ondersteuning van gezinnen. Een goede aanpak van kindermishandeling staat of valt met een zorgzame samenleving waarin er geluisterd wordt naar kinderen en hun ouders. Zo hebben we samen met LUCAS KU Leuven de Kindreflex ontwikkeld, een methode die hulpverleners stimuleert om met al hun volwassen cliënten een gesprek te voeren over ouderschap en ouders en kinderen te ondersteunen. Daarnaast helpt de Kindreflex hen om verontrustende gezinssituaties te detecteren en de veiligheid te herstellen.’
Wat wil jij meegeven aan artsen en andere professionals die werken met kinderen?
‘Veel mensen, ook professionals, zijn zoekende als het gaat om kindermishandeling. Wanneer kom je nu in actie? Overdrijf ik niet een beetje? Straks maak ik het te heftig en dan? Allemaal vragen die opspelen. Kindermishandeling brengt ons in verlegenheid. We zien ook vaak dat mensen de situatie à la minute willen oplossen en daarmee de stress uiteindelijk alleen maar groter maken. Het zijn de kinderen zelf die zeggen: luister naar ons als je de kans hebt. Luister naar wat wij nodig hebben en houd je oordeel zo veel mogelijk voor je. En wil niet te snel alles in één keer oplossen; een klein stapje vooruit is ook al verbetering.
Als arts werk je vaak in een bevoorrechte positie. Je werkt in een vertrouwelijke relatie met ruimte om het over gezondheid te hebben, zelfs als je weinig tijd of een bepaald specialisme hebt. Ga die verbintenis aan. Communicatie is de sleutel. Wij hanteren in Vlaanderen weleens het “ABC van kindermishandeling”. Heb Aandacht voor onveiligheid van kinderen, Bespreek het met collega’s en partners en Communiceer met de ouders en kind – zoveel mogelijk zonder oordeel en interpretaties. Met goede gespreksvaardigheden maak je zo een brug vanuit jouw vak naar verdere hulpverlening en voeg je de D van Daadkracht toe aan het ABC. Door goed te luisteren en te communiceren kun je echt het verschil maken.’
Kijk voor meer informatie over het VECK op: https://www.vertrouwenscentrum-kindermishandeling.be/. Meer informatie over de Kindreflex vind je via: www.kindreflex.be
Het LECK is het Landelijk Expertise Centrum Kindermishandeling. Het LECK is 24/7 bereikbaar voor artsen bij (een vermoeden van) kindermishandeling. Een kinder- en forensisch arts kijken mee, geven advies en duiden medische bevindingen. Bel: 0900-4445444 of kijk op: www.leck.nu.
5 okt ’21
