Het LECK stelt zo nu en dan drie vragen aan een professional die zich bezighoudt met het thema kindermishandeling. Deze keer bevragen we Kim van Laar, ervaringsdeskundige en directeur van Team-KIM*.
Wat is voor jou het meest indrukwekkend als het gaat om kindermishandeling?
‘Dat deze kinderen niet gezien worden. Het feit dat we dichtslaan als het om geweld gaat, vind ik fascinerend. Hoe kan dit toch? Want we willen allemaal het beste voor elkaar. Ik weet hoe het voelt om niet gezien te worden – eigenlijk weet iedereen dat wel – en toch kijken we massaal weg. We vinden het nog altijd gemakkelijker om kinderen te negeren dan om de confrontatie aan te gaan met volwassenen. Dat vind ik heftig. Het heeft denk ik vaak te maken met onze angst om stappen te zetten, om fouten te maken. Want wat maak je los als je in actie komt bij een vermoeden van kindermishandeling? Toch denk ik dat die actie écht nodig is. Want dáár zit de beschermende kracht voor deze kinderen: in ons als volwassenen, in een steunend netwerk. De oplossing zit in ons.’
Wat wil je professionals meegeven als het gaat om kindermishandeling?
‘Alle ervaringsdeskundige kinderen die ik spreek, zeggen: had iemand maar gevraagd hoe het met me ging. Het feit dat niemand dit aan je vraagt, kan pijnlijker zijn dan het geweld zelf. Aan professionals zou ik dus willen meegeven: durf te vragen, hoe lastig ook. En verwacht niet gelijk een antwoord. Bij Team-KIM maken we gebruik van de volgende quote: Ik vind het fijn dat je vraagt hoe het met mij gaat, ook al durf ik er geen echt antwoord op te geven. Dat is de essentie. De vraag krijgt een andere functie; je laat hiermee merken dat je het kind ziet en dat het bij jou terechtkan. Daarnaast is het belangrijk om niet te gaan invullen voor de ander. Vraag liever: wat heb jij op dit moment nodig? Ik ken het verhaal van Jessie, een meisje van twaalf, dat op vrijdagmiddag op school vertelde dat ze misbruikt werd door een oom. Ze vroeg of de maatschappelijk werkster het pas na het weekend aan haar ouders wilde vertellen. Hier worden we dan als professional heel zenuwachtig van: we móeten nu iets doen, want stel je voor dat het dit weekend wéér gebeurt. Maar het is belangrijk om in het belang van de ander te blijven denken, en hem of haar de regie terug te geven. Luisteren vraagt lef. Bovendien moet je kinderen niet onderschatten. Ze kunnen vaak heel goed aangeven wat zij nodig hebben.’
Heb je een wens als het gaat om kindermishandeling?
‘Ik geloof in voorlichting. Hoe fijn zou het zijn als alle kinderen in Nederland op school voorlichting krijgen over het onderwerp kindermishandeling. Dat ze weten wat het is, waarom het gebeurt en waar ze terecht kunnen voor hulp. We moeten het thema normaliseren, zodat kinderen erover durven te praten als ze ermee te maken krijgen. Voor professionals is het vervolgens belangrijk om het goed op te pakken. Artsen spelen hierin een heel belangrijke rol, want zij krijgen deze kinderen op hun spreekuur. Belangrijk om te beseffen is dat je in kleine stappen mag denken. Vaak denken we te groots, wat maakt dat we het moeilijk vinden om te handelen. Maar niet alles hoeft in één keer te worden opgelost.’
*Team-Kim geeft voorlichting over kindermishandeling aan kinderen, jongeren en professionals binnen Nederland. Aan de hand van persoonlijke, ervaringsdeskundige verhalen van jongvolwassene maken wij kindermishandeling bespreekbaar.
Zie voor meer informatie over Team-KIM: www.team-kim.nl
23 mrt ‘21