Drie vragen aan… Patrycja Puiman

Het LECK stelt zo nu en dan drie vragen aan een professional die zich bezighoudt met het thema kindermishandeling. Deze keer bevragen we Patrycja Puiman, kinderarts in het ErasmusMC, Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam. Zij richtte samen met collega’s en ketenpartners Via225 op dat in de zomer van 2024 werd geopend.

Wat is Via225?
‘Via225 is een kennis- en expertisecentrum op het gebied van huiselijk geweld, seksueel geweld en kindermishandeling. Het is een fysieke plek tegenover het Erasmus MC in Rotterdam, waar professionals uit de keten samen de beste zorg en expertise leveren voor personen die met deze thema’s te maken hebben. Ter plekke kijken we vanuit verschillende expertises naar de situatie van iemand en naar wat diegene nodig heeft. Die hulp wordt er dan gelijk omheen georganiseerd; dat gaat van artsen tot psychologen en van advocaten tot Veilig Thuis en politie. Waar nodig, laten we experts invliegen, bijvoorbeeld het crisis-interventieteam en forensisch artsen.

De drie hoofdpartners in Via225 zijn Filomena, het Centrum Seksueel Geweld en het Erasmus MC Sophia Kinderziekenhuis. De gemeente Rotterdam leverde het pand, de verbouwing en het huurcontract voor de komende twaalf jaar. Dat Rotterdam hier zo in heeft geïnvesteerd, is geweldig. En het is ook nodig hoor. Ik zeg altijd: Rotterdam is een beetje Sodom en Gomorra. In deze regio speelt enorm veel op het gebied van huiselijk geweld, kindermishandeling en seksueel misbruik. We zijn in oorsprong een rauwe havenstad waar veel problematiek speelt, zoals armoede, werkloosheid, stress, en veel immigranten met psychotrauma. Dat zijn allemaal risicofactoren voor bijvoorbeeld kindermishandeling en huiselijk geweld. Dat Rotterdam er zo aan toe is, heeft niet alleen maatschappelijke, maar ook economische impact. Er is de gemeente dus veel aan gelegen om deze stad duurzamer en gezonder te maken.’

Hoe gaat Via225 in z’n werk? Kunnen slachtoffers van huiselijk geweld, seksueel geweld en kindermishandeling gewoon zelf bellen en langskomen op locatie?
‘Ja. Slachtoffers van nul tot honderd jaar kunnen ons bellen én langskomen op locatie. We hebben hiervoor ook speciale inloopspreekuren, waarmee we de drempel naar de juiste expertise willen verlagen. Voor de kinderen gaan we in 2025 spreekuren draaien en stemmen we de acute zorg op maat af. Waar nodig in het ziekenhuis, waar mogelijk in Via225. We zien binnen de hulpverlening vaak een enorme loketten-jungle, waarbij slachtoffers van het kastje naar de muur worden gestuurd. Laat eerst Veilig Thuis er maar naar kijken, wordt dan bijvoorbeeld gezegd, of: doe eerst maar aangifte. We merken dat zelfs binnen en tussen organisaties – bijvoorbeeld het ziekenhuis, Veilig Thuis, forensische geneeskunde en politie – experts niet gelijk bereikt kunnen worden, waardoor zaken vertraging oplopen. Heel kwalijk als er bijvoorbeeld letsel is en er eigenlijk sporenonderzoek nodig is. De beste onderzoekskansen zijn dan vaak al verkeken.

Dat slachtoffers niet meer weten waar ze naartoe moeten, is vreselijk. Het ís al zo moeilijk om hulp te vragen, en als je dan eindelijk zo ver bent, dan moet die hulp er ook gewoon zijn én goed zijn. Bij Via225 krijg je gelijk een expert aan de telefoon die weet wat te doen. Slachtoffers hoeven maar één keer hun verhaal te vertellen en krijgen een casemanager aangewezen die alle zorg organiseert of daarbij ondersteunt. Met een team van professionals bekijken we de situatie, maken we een plan van aanpak en stemmen we af wie wat oppakt. Door deze manier van werken, kunnen we de hulp sneller inzetten, vooral voor de kinderen die het ’t hardst nodig hebben. Daarmee voorkomen we dat het geweld kan blijven bestaan en steeds verder escaleert.

Dat er nu een centrum als Via225 is, is eigenlijk hartstikke logisch. Verschillende professionals werken aan dezelfde thema’s en vullen elkaar heel goed aan. Het mooie aan deze samenwerking is dat je als professional veel beter ziet wat de ander doet; je krijgt veel meer kennis van het werk van de ander, waardoor er meer begrip over en weer is. Als er nu een zaak wat stroever loopt, weet je waar dat vandaan komt, én je weet dat die ander er net zo hard aan trekt als jij. Want je kent elkaar.’

Wat is jouw persoonlijke drijfveer als het gaat om het thema kindermishandeling en het opzetten van Via225?
‘Als kinderarts sta ik voor de veiligheid van kinderen. Ik vind het belangrijk om dit thema te blijven adresseren, mensen er bewust van te maken en om de hulp aan kinderen in nood te verbeteren. Ik ben een aanpakker en continu op zoek naar verbetering, en ook bij het thema kindermishandeling denk ik: dit kan toch beter? Ik weet ook zeker dat ik hier iets in kan betekenen, samen met mijn collega’s en professionals vanuit de samenwerkende partijen binnen Via225. Dat dit centrum er nu staat doet me goed; ook al moet er nog veel worden doorontwikkeld en gerealiseerd, we zijn er! De kinderen die we hier zien hebben al zoveel meegemaakt, die verdienen gewoon goede hulp zonder dat mensen met hen gaan zitten aanmodderen. Ik wil dat het goed met ze gaat en ik vind dat ik daarin iets te doen heb. Kindermishandeling is eigenlijk zó vreselijk onnodig. Kijk, als een kind ziek wordt, kun je daar vaak weinig aan doen. Maar kindermishandeling… dat moeten we toch kunnen stoppen?’

Meer weten over Via225? Kijk dan op: www.via225.nl. Goed om te weten: Ook professionals kunnen cliënten doorverwijzen of Via225 benaderen voor advies.

Het LECK is het Landelijk Expertise Centrum Kindermishandeling. Het LECK is 24/7 bereikbaar voor artsen bij (een vermoeden van) kindermishandeling. Een kinder- en forensisch arts kijken mee, geven advies en duiden medische bevindingen. Bel: 0900-4445444 of kijk op: www.leck.nu

24 mrt ’25